Volgens de sociale norm bestaat een relatie uit twee personen die elkaar trouw blijven. Maar hoe zit het met degenen die een zogenoemde open relatie hebben en genieten van seks met anderen? Kan zoiets überhaupt werken of is zo’n relatie tot mislukken gedoemd?
Voor eeuwig en altijd – een belofte die veel stellen aan elkaar doen. Maar de eeuwigheid kan behoorlijk lang duren. Je hele leven lang seks met dezelfde persoon. En niet alleen dat. Carrièreswitches, kinderen, stress in relaties en nog veel meer redenen veroorzaken vaak veel ups en downs. Dan kan het gebeuren dat je wel eens zin krijgt in iets of iemand anders. Iemand die een frisse wind in de relatie brengt. Maar is het gras aan de andere kant echt groener?
Een open relatie wordt dan soms gezien als een mogelijke oplossing. Het wordt aangeprezen als de nieuwe “quasi-monogamie” en steeds meer mensen, vooral jongeren, proberen het uit. Maar is het echt een blijvende oplossing? Of het nu in films, boeken of het echte leven is, er lijkt altijd wel iemand ongelukkig van te worden. We gaan dieper in op het onderwerp open relatie, hoe het voor sommigen kan werken en welke risico’s erbij komen kijken.
Wat is een open relatie precies?
Een open relatie wordt vaak ten onrechte verward met een polyamoreuze relatie. Maar er is een verschil: koppels die voor een open relatie hebben gekozen, hebben meestal een emotionele band met hun partner en hebben buiten deze relatie ook seks met anderen. Wat ook belangrijk is, is dat de wens voor een open relatie openlijk gecommuniceerd en geaccepteerd is door beide partijen.
Hoeveel mensen hebben een open relatie?
Er is geen officieel aantal, want lang niet elk stel praat graag ‘openlijk’ en eerlijk over hun relatie. Uit een online enquête van het tijdschrift Women’s Health blijkt echter dat statistisch gezien één op de veertien koppels een open relatie heeft. De enquête onthult dat een aanzienlijk deel van de koppels in een open relatie leeft. En uit een onderzoek van het Duitse marktonderzoeksinstituut “Fittkau en Maaß” in opdracht van de datingsite “ElitePartner” kwam ook naar voren dat minstens de helft van de volwassenen boven de 30 jaar zich wel zou kunnen vinden in een open relatiemodel.
Welke andere relatievormen zijn er nog meer?
Echtgenoot, vaste partner of helemaal niets – tegenwoordig is er een breed scala aan mogelijke relatievormen. De meest voorkomende zie je hieronder:
Monogamie
Het meest klassieke model, en ook het meest geaccepteerd, is monogamie. De toewijding van twee partners die zich voor altijd aan elkaar binden, tot de dood hen scheidt. In deze exclusieve relatie zijn derden, affaires of friends-with-benefits niet toegestaan.
Polyamorie
Polyamorie betekent dat meerdere liefdesrelaties tegelijkertijd kunnen worden onderhouden. Mensen in een open relatie krijgen vaak te maken met onbegrip of kritiek, omdat deze relatievorm niet strookt met wat algemeen als norm wordt gezien.
Polygamie
In tegenstelling tot polyamorie staat deze relatievorm voor niets anders dan veelwijverij. Vooral in islamitische landen wordt polygamie als normaal beschouwd (in ieder geval voor mannen!). In de westerse cultuur wordt polygamie daarentegen niet alleen afgekeurd, maar is het ook wettelijk verboden.
Als je zelf in zo’n relatie zit, heb je misschien al zulke ervaringen meegemaakt. Wij vinden dat alleen jij kunt beslissen hoe jij je relatie wilt vormgeven. Het zou inmiddels vanzelfsprekend moeten zijn dat alle legale vormen van liefde en seksualiteit geen discussie meer hoeven te zijn.
Hoe bespreek ik een open relatie met mijn partner?
Het is heel normaal dat één of beide partners in een langetermijnrelatie op zoek gaan naar iets nieuws, zowel op de lange als korte termijn. Voor velen blijft het echter bij puur fantaseren. Anderen willen er wel echt werk van maken. Als jij ook overweegt om je relatie open te stellen, maar niet precies weet hoe, let dan op het volgende.
Communiceer open en eerlijk
Uitstellen leidt alleen maar tot frustratie – voor jullie beiden. Als je dit echt wil, moet je erover kunnen praten. En dan niet via chat of telefoon, maar persoonlijk! Zorg voor een rustige sfeer en voldoende tijd om je wens met je partner te bespreken.
Het is een langdurig proces
Slechts weinige koppels besluiten van de ene op de andere dag om van een monogame naar een open relatie te gaan. Veel mensen die al een lange relatie hebben of zelfs getrouwd zijn, ervaren eerst een schok wanneer hun partner de wens voor een open relatie uitspreekt. Bereid je erop voor dat dit onderwerp veel gesprekken zal vergen – acceptatie is vaak een lang proces.
Luister en praat
Betekent dat dat we uit elkaar gaan? Verhuis je dan? Wat gebeurt er met de kinderen? Zodra je de woorden hebt uitgesproken, krijg je waarschijnlijk veel weerstand. Bereid je hierop voor. Het belangrijkste is dat je alle angsten en zorgen van je partner wegneemt, want je wilt je relatie niet beëindigen, je wilt ze alleen maar uitbreiden. Probeer goed naar je partner te luisteren en samen naar oplossingen te zoeken. Een ultimatum is absoluut niet de juiste weg!
En wat als het antwoord nee is?
Niet elke partner kan het idee accepteren dat hun partner ineens op dates gaat of zelfs seks heeft met iemand anders. Niet altijd, maar in sommige gevallen eindigt het gesprek over een open relatie met een duidelijk “NEE”. Nu is het belangrijk dat je goed nadenkt over de volgende stappen. Hoe belangrijk is een open relatie voor jou en hoe sterk verlang je naar iets anders dan de relatie die je nu misschien moet opgeven?
De voordelen van een open relatie
Voor veel partners is het een grote stap om het onderwerp van een open relatie aan te kaarten. Zal mijn partner ermee instemmen? En zo niet, hoe neem ik dan een beslissing en wat betekent dat voor onze relatie? Maar zoals het gezegde luidt: wie niet waagt, niet wint. Als jij dus ook overweegt om een open relatie aan te gaan, dan is goede communicatie met je partner cruciaal.
Frustratie verandert in verlangen
Veel mensen die bewust kiezen voor een open relatie, geven aan dat hun seksleven daardoor aanzienlijk verbeterd is. Ze konden niet alleen hun eigen fantasieën met iemand anders verkennen, maar ook hun intieme leven met hun huidige partner is veel intenser geworden. In langdurige relaties wordt alles al snel een gewoonte. Seks met anderen maakt je liefdesleven ineens veel intenser en voelt weer nieuw aan.
Gesloten – open – gesloten…
Zelfs als jij en je partner besluiten om een open relatie te beginnen, betekent dat niet dat deze voor eeuwig zal duren. Veel koppels wisselen tussen een monogame en een open relatie, precies wanneer een van hen of beiden dat nodig hebben. Het is alleen belangrijk dat beide partners zich er volledig bewust van zijn wanneer het echt afgelopen is.
Eerlijkheid staat bij ons voorop
Veel stellen in een open relatie melden dat de relatie positief is veranderd. Over het algemeen zijn er veel minder geheimen wanneer je eerlijk praat over je seksuele interesses ondanks je relatie.
Nadelen en gevaren van een open relatie
Te weinig communicatie
Een van de grootste fouten die je kunt maken bij het aangaan van een open relatie is een gebrek aan communicatie. Want tussen jou en je voornaamste partner moeten de zaken duidelijk zijn. Waar liggen jullie grenzen? Wat is toegestaan en wie heeft ergens een probleem mee? Bespreek je zorgen, angsten en vragen openlijk, want een open relatie wordt pas echt ingewikkeld wanneer een van jullie in stilte lijdt.
Onverwachte jaloezie
Ook al zijn jullie beiden akkoord met de open relatie en willen jullie dat, toch kan er plotseling jaloezie opduiken, wat kan leiden tot een werkelijk emotioneel drama. Waarom ineens, terwijl alles al duidelijk was? Plotselinge jaloezieaanvallen moeten worden onderzocht, want vaak ligt de angst om verlaten te worden eraan ten grondslag. Denk ook na of je voldoende tijd met je partner doorbrengt of of er iets ontbreekt.
Seksueel overdraagbare aandoeningen en ongewenste zwangerschappen
Een ongemakkelijk onderwerp, maar het moet wel ter sprake komen in een open relatie! Als de anticonceptie niet toereikend is, kan dat gevolgen hebben voor alle betrokkenen. Je kunt door je partner besmet raken met een soa die hij of zij via zijn of haar affaire heeft opgelopen, en die jij vervolgens ook weer op iemand anders kunt overdragen. Op het gebied van anticonceptie geldt meer dan ooit dat je er geen compromissen over mag sluiten en dat je altijd voor voldoende bescherming moet zorgen!
Zo werkt een open relatie het best
Net zoals veel andere dingen werkt een open relatie het beste met regels. Deze moeten door beide partners duidelijk en open worden gecommuniceerd. Of het nu gaat om openlijke onenightstands of het stilzwijgen over mogelijke dates – wat er binnen een open relatie aan regels geldt, moet elk koppel voor zichzelf afspreken. Toch zijn er enkele tips die je kunnen helpen om de open relatie goed te definiëren:
#1: Regels helpen
Het klinkt simpel, maar de sleutel tot een open relatie is vanaf het begin duidelijke regels opstellen. Het is ook belangrijk om te weten dat deze regels niet permanent hoeven te zijn. Net zoals de nieuwe, open relatie zelf, moeten de regels regelmatig opnieuw worden onderhandeld.
#2: Alleen seks, geen liefde
In wezen functioneert een open relatie het beste wanneer beide partijen alleen seks met anderen willen. Diepe gevoelens of liefde zouden hier buiten beschouwing moeten blijven. Zo voorkom je dat je emotionele banden opbouwt met je nieuwe ‘open partners’ of zelfs verliefd wordt.
#3: Tijd is liefde – tijdbeheer
Jan, Peter, Patrick, Paul, Simon – ze willen allemaal tijd doorbrengen met hun affaire of partner, en dat kan echt een probleem worden. In een open relatie is het cruciaal dat je voornaamste partner ook werkelijk de meeste tijd met jou doorbrengt. Anders kan dit snel leiden tot meningsverschillen en ontevredenheid. Als je je verwaarloosd voelt, moet je erover praten, want dat is de enige manier om het probleem aan te pakken!
#4: Vandaag jij, morgen iemand anders, en wat met overmorgen?
“Wat doet hij nu? Met wie is hij nu bezig?” Deze vragen kunnen in een open relatie een bron van onrust zijn. Het is belangrijk om transparant en eerlijk naar elkaar toe te zijn. Beantwoord elkaars vragen over andere partners, dat zorgt ervoor dat je minder piekert. Je kunt er ook voor kiezen om elkaar niet te vertellen over andere partners om zo conflicten te vermijden. Het is wel belangrijk dat je dit van tevoren duidelijk maakt.
#5: Het vetorecht voor noodgevallen
Niet alle koppels hechten er waarde aan, maar het vetorecht is een waardevol idee voor beide partijen in een open relatie. Dit recht betekent dat een van de partners mag stellen dat de ander niet mag afspreken met persoon X. Of dat in het algemeen of alleen voor een specifieke dag geldt, bepaal je zelf. Met het vetorecht, dat alleen in noodgevallen gebruikt zou moeten worden, kun je jezelf meer zekerheid geven.
#6: Praat openlijk over je gevoelens
Of het nu gaat om jaloezie of verliefdheid die je voor een nieuwe sekspartner voelt, in open relaties kan alles voorkomen en dat vraagt om gesprek. Als je verliefd bent geworden op je bedpartner, is het belangrijk dat je dit met je partner bespreekt. Niemand is immuun voor opkomende gevoelens. Maar als je je eigenlijke partner niet op de hoogte houdt, voelt die zich benadeeld en merkt hij of zij waarschijnlijk dat er iets niet klopt.
De do’s en don’ts in een open relatie
- Een open relatie vereist altijd veel communicatie, vertrouwen en respect.
- Wees altijd eerlijk en rechtvaardig tegen iedereen die erbij betrokken is.
- Zorg voor voldoende tijd voor je vaste partner en negeer hem of haar niet.
- Analyseer je jaloezie en denk na waarom die is ontstaan.
- Respecteer andermans grenzen en stel regels samen op.
- Maak belangrijke beslissingen samen.
- Geen leugens, geen onwaarheden en geen geheimen.
- Vermijd degenen die communiceren wanneer dingen niet gaan zoals gepland.
- Stel anderen boven je eigen partner.
- Sta ervoor open dat het relatiemodel misschien niet werkt voor jullie beiden.
- Blijf niet in een relatie om de verkeerde redenen.
- Alleen nog maar met anderen slapen.
Conclusie: een open relatie
Een open relatie is zeker niet voor iedereen, maar voor sommige koppels is het de ideale vorm van partnerschap en kan dit zelfs een ingeslapen relatie weer nieuw leven inblazen. Als de spelregels van tevoren worden vastgesteld, biedt dat meer zekerheid voor beide partijen. Maar laat je ook hier niet overhalen om iets te doen dat je niet wilt.
